Kompozycja marketingowa (marketing mix) to strategiczne ramy obejmujące kluczowe dla firmy elementy marketingu. Przyjmują one w zależności od podejścia formę marketingu 4P, 5P, czy 7P. Wyważona kombinacja tych działań jest podstawą budowania obecności marki na rynku i zapewnia systematyczne podejście do zrozumienia oraz wpływania na zachowania konsumentów.
Na czym polega koncepcja marketingu mix?
Koncepcja marketingu mix polega na planowaniu i realizacji działań marketingowych, które obejmuje w zależności od potrzeb firmy następujące modele:
- Marketing 4P – produkt, cenę, miejsce i promocję;
- Marketing 5P – elementy z 4P oraz ludzie, czyli personel, obsługę klienta i kompetencje zespołu;
- Marketing 7P – elementy z 4P i 5P oraz procesy, czyli procedury, przepływ pracy, automatyzacja oraz dowody fizyczne, a więc wygląd placówki, materiały marketingowe, uniformy;
Istotą koncepcji marketingu mix jest nie tylko zdefiniowanie tych elementów, ale również ich kompleksowa analiza oraz optymalizacja. Monitoring wskaźników marketingowych jest kluczowym aspektem oceny skuteczności strategii. Na przykład można mierzyć:
- Wzrost sprzedaży bezpośrednio związany z kampaniami promocyjnymi;
- Poziom świadomości marki;
- Ruch na stronie internetowej;
- Zaangażowanie w mediach społecznościowych;
- Wskaźniki otwarć wiadomości e-mail;
Analiza tych parametrów pozwala ocenić efektywność poszczególnych elementów marketingu mix, określić zwrot z inwestycji oraz dostosować strategię do zmieniających się potrzeb rynkowych i zachowań konsumentów. Kluczowe jest zrozumienie, że marketing mix to dynamiczna koncepcja wymagająca ciągłego monitorowania i dostosowywania działań do aktualnych warunków rynkowych.
Co oznacza 4P w marketingu?
4P w marketingu oznacza produkt, cenę, miejsce i promocję. Za powstanie tej koncepcji odpowiada E. Jerome McCarthy, który stworzył tę koncepcję w latach 60’. Taki mix marketingu pomaga marketerom zaprojektować plany dopasowane do dynamicznych realiów społecznych i politycznych oraz rynku docelowego. Znaczenie czterech P obejmuje „opracowanie właściwego produktu i udostępnienie go w konkretnym miejscu z odpowiednią promocją i ceną, aby zadowolić docelowych konsumentów, a także nadal spełniać cele firmy. Sprawdź szczegółowo co oznacza 4P w marketingu:
- Produkt – oferta produktów lub usług, którą firma dostarcza klientom. Obejmuje cechy, projekt, jakość, opakowanie i branding produktu. Ważne jest, aby zrozumieć potrzeby i preferencje rynku docelowego, aby móc opracowywać produkty spełniające te wymagania. Wiąże się to z badaniami nad produktami, rozwojem i innowacjami w celu tworzenia ofert, które wyróżniają się na tle konkurencji.
- Cena – wartość pieniężna przypisana do produktu lub usługi. Strategie cenowe powinny uwzględniać takie czynniki, jak koszty produkcji, popyt rynkowy, konkurencja i postrzegana wartość. Wiąże się to ze znalezieniem właściwej równowagi między rentownością a przystępnością cenową dla klienta. Decyzje cenowe mogą wpływać na percepcję konsumentów, pozycjonując ofertę jako produkt wysokiej klasy, średniej klasy lub przyjazny dla budżetu.
- Miejsce – ten element, znany również jako dystrybucja, koncentruje się na udostępnianiu produktu klientom we właściwym miejscu i czasie. Obejmuje decyzje związane z kanałami dystrybucji, zarządzaniem zapasami, magazynowaniem i logistyką, dzięki czemu można zapewnić, że produkty są dostępne i wygodne dla klientów. Może to obejmować wiele kanałów, takich jak sklepy fizyczne, platformy internetowe, hurtownie lub partnerstwa z innymi sprzedawcami detalicznymi.
- Promocja – działania komunikacyjne i marketingowe, które reklamują Twój produkt lub usługę docelowym odbiorcom. Obejmuje reklamę, public relations, promocje sprzedaży i strategie marketingu cyfrowego. Celem jest stworzenie świadomości, wygenerowanie zainteresowania oraz przekonanie klientów do wyboru produktu zamiast konkurencji. Skuteczna promocja pomaga firmie dotrzeć do rynku docelowego, budować reputację marki i napędzać sprzedaż.
Co to jest marketing 5P?
Marketing 5P to koncepcja rozszerzająca 4P (produkt, cenę, miejsce i promocję) o czynnik ludzki, czyli people. Każdy z tych obszarów pomaga zastanowić się, jakie działania należy podjąć, aby ulepszyć swój biznes, zaspokoić potrzeby klientów i wyróżnić się na tle konkurencji. Za rozszerzenie 4P do 5P odpowiada dr Philip Kotler, który stwierdził, że:
- Ludzie w 5P – dotyczy to osób zaangażowanych w produkcję, dystrybucję i konsumpcję produktu lub usługi. Obejmuje on pracowników, klientów, dostawców i partnerów. Firmy i marki nie działają same i w próżni. Musisz stworzyć pozytywną relację między marką a jej interesariuszami oraz upewnić się, że potrzeby, a także pragnienia wszystkich są zaspokajane. Na przykład firma może inwestować w szkolenia i rozwój pracowników, aby poprawić jakość swoich produktów lub usług. Może również zbierać opinie klientów, aby ulepszać produkt i rozwiązywać wszelkie kwestie lub obawy.
Co to jest marketing 7P?
Marketing 7P to rozszerzenie 5P o proces oraz dowody fizyczne, co również zrobił Philip Kotler we współpracy z Booms i Bitner w latach 80. XX wieku. Była to odpowiedź na zmieniające się realia rynkowe, szczególnie w sektorze usług, gdzie tradycyjny model 4P okazywał się niewystarczający.
Źródłem tej koncepcji były przede wszystkim zmiany rynkowe lat 80., które wymagały szerszego spojrzenia na marketing niż tylko przez pryzmat produktu, ceny, promocji i dystrybucji. Dodatkowe elementy koncepcji marketingu 7P opierają się na:
- Proces – obejmuje to procesy i działania związane z dostarczaniem produktu lub usługi, od tworzenia po promocję i sprzedaż. Skuteczny proces biznesowy często wiąże się z rozważeniem, czy firma stosuje najlepsze praktyki, jakie kwestie klienci mogą napotkać w dowolnym momencie interakcji z firmą i czy istnieją mechanizmy zapewniające spójność jakości obsługi klienta, produktu i usługi. Zasada ta pomaga specjalistom ds. marketingu usprawnić operacje produkcyjne, poprawić działania promocyjne i szybciej sprzedawać produkty.
- Dowody fizyczne – zwierają fizyczne znaki widoczne dla konsumentów, zwłaszcza tych, którzy wcześniej nie dokonywali zakupów w firmie, które wskazują na legalność i jakość produktu lub usługi. Wiąże się to z opracowaniem dowodu lub budowaniem reputacji, która promuje wizerunek marki i buduje świadomość podmiotu gospodarczego. Taktyki promocyjne, takie jak lokowanie produktu, opakowanie i recenzje online są również ważne w odniesieniu do tej zasady.
Jaka jest różnica między 4P a 7P?
7P to rozszerzenie oryginalnego miksu marketingowego 4 P. Struktura ta różni się od 4P w kilku kluczowych obszarach. Na przykład 4P – produkt, cena, miejsce i promocja – koncentrują się na podstawowych aspektach strategii marketingowej. Pomagają firmom zdefiniować ich ofertę produktową, określić strategie cenowe, wybrać najlepsze kanały dystrybucji i opracować działania promocyjne, aby dotrzeć do docelowych odbiorców. Z drugiej strony struktura 7 P jest szczególnie istotna w branżach opartych na usługach, w których doświadczenie klienta i świadczenie usług odgrywają kluczową rolę.