Archetyp marki to jedna z 12 tożsamości lub osobowości marki, które konsumenci automatycznie rozpoznają. Koncepcja archetypu pochodzi od psychologa Carla Junga. W latach czterdziestych XX wieku określił on zestaw typów osobowości, które uznał za wrodzone. W późniejszym czasie koncepcja Junga stała się podstawą pod stworzenie archetypu w ujęciu PR.
Zawdzięczać to możemy dr Ernestowi Dichterowi, który w swojej agencji reklamowej wprowadził stosowanie archetypów w brandingu. Z biegiem lat jego tezy zostały dopracowane, a sam archetyp marki powoduje, że zwiększa się lojalność klientów wobec marki. Dodatkowo sprawia on, że konsumenci łatwiej rozpoznają jej produkty i chętniej je wybierają na wczesnym etapie poszukiwań.
Ile jest archetypów?
Wyróżniamy 12 archetypów marki, które symbolizuje koło. Dzięki niemu można w przejrzysty sposób podzielić kolejne kategorie tego narzędzia. Analizując markę i jej cechy, można przewidzieć reakcje i zachowania odbiorców. Ich obserwacja pozwala na dobranie optymalnych strategii rozwoju marki. Wiedza ta jest cenna dla specjalistów od wizerunku, marketingu, reklamy i sprzedaży, umożliwiając skuteczne działania brandingowe i komunikację marki. Dzięki temu m.in. graficy i marketingowcy mogą lepiej dopasować swoje działania.
Tożsamość marki ma bezpośredni wpływ na konsumenta, kształtując jego myślenie i uczucia wobec niej. Archetypy odgrywają tu ważną rolę, pomagając marce wyróżnić się i rozwijać, a także budować społeczność i lojalnych klientów, którzy identyfikują się z marką i chcą być z nią związani na dłużej.
Jakie są archetypy marki?
Wyróżniamy następujące archetypy marki: mędrzec, bohater, twórca, kochanek, władca, odkrywca, czarodziej, opiekun, niewinny, towarzysz, buntownik, błazen. Zapoznaj się szczegółowo z każdym z nich:
- Opiekun – marka „opiekuna” pomaga, pielęgnuje i/lub chroni ludzi. Oferuje swoim klientom poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Jej komunikacja skupi się na zaznaczaniu empatycznej strony firmy i jej motywacji do opieki nad swoimi klientami.
- Twórca – ten archetyp to marka-wizjoner, która wprowadza innowacje, często oferując rozwiązanie bardzo współczesnych i przyszłych problemów. Przyjmują unikalne podejście do łagodzenia powszechnego bólu i ewoluują oraz wprowadzają innowacje w swoich rozwiązaniach, gdy potrzeby ich użytkowników zmieniają się w czasie.
- Towarzysz – marka związana z tym archetypem jest przyziemna i niezawodna. Tworzy dobre produkty, aby każdy mógł cieszyć się tymi samymi korzyściami i zaletami. Jej komunikacja polega na stosowaniu stonowanego brandingu, by jawić się bardziej jako znajomy, przyjaciel lub członek rodziny.
- Odkrywca – ten typ funkcjonuje dla wolności – odkrywania, podróżowania, doświadczania życia bez granic. Takie marki tworzą produkty i rozwiązania, które umożliwiają niezależnym ludziom podążanie mniej uczęszczanymi drogami.
- Bohater – marka bohatera dąży do poprawy świata i często walczy w imieniu innych. Oprócz tego, że sama czyni dobro, inspirują innych do działania. Nie ma tu miejsca na słabość, tchórzostwo czy niesprawiedliwość. Marki będące bohaterami mówią z przekonaniem i odważnie stawiają czoła problemom i wyzwaniom, które widzą na świecie.
- Niewinny – to marka, która jest optymistyczna, uczciwa i cnotliwa. Zazwyczaj ma jedną i prostą misję: zapewnienie szczęścia. Może sprzedawać produkty, usługi lub doświadczenia, które przynoszą radość i spokój w życiu ich klientów.
- Błazen – ten archetyp marki jest zabawny. Nie traktuje siebie poważnie i chce wnieść radość do życia swoich klientów. Niektóre marki są jawnymi błaznami, podczas gdy inne przyjmują bardziej subtelne, niemal sarkastyczne podejście do rozśmieszania odbiorców.
- Kochanek – marki tego typu działają w sferze miłosnej lub intymnej. Zęby odpowiednio zająć się tymi kwestiami przyjmują bardziej miękkie i subtelne podejście. Niektóre z marek-kochanków mogą przesadzać z przekazem, podczas gdy inne delikatnie nasycają swoją komunikację ciepłem i emocjami.
- Magik – ten archetyp przesuwa granice rzeczywistości i przekracza oczekiwania. Firmy wpisujące się w ten schemat oferują realne rozwiązania, które zmieniają życie klientów w sposób, jakiego wcześniej sobie nie wyobrażali. Nie kierują się przy tym czysto magiczną iluzją, a raczej komunikują spełnianie dowolnych pragnień odbiorców.
- Buntownik – taka marka to ryzykant, który zakłóca całą branżę nowym sposobem działania. Jednak nie chodzi tutaj o wyrządzenie krzywdy lub chaosu, a o zrobienie szumu wokół siebie. Buntownik rzuca wyzwanie status quo, aby wprowadzić ulepszenia w obszarach, w których od dawna panuje stagnacja.
- Władca – marka władcy pragnie kontroli i rozwija się jako lider. Nawet jeśli nie jest na pierwszym miejscu w swojej branży, to zrobi wszystko, co w jej mocy, by wyznaczyć nowe standardy. Marki te są pewne siebie, stabilne i godne zaufania, a konkurencja podporządkowuje im się, gdy ustalą nowe zasady lub trendy.
- Mędrzec – taka marka poświęca się wiedzy i prawdzie, dlatego często można ją znaleźć w mediach, publikacjach i analizach. Ten archetyp marki nie dąży do władzy i kontroli nad informacjami, a raczej do osiągnięcia opinii eksperta, co często przyciąga lojalnych i oddanych zwolenników.